Pieter Veltman neergeschoten door de landwacht
Nederlandsche Landwacht
De Nederlandsche Landwacht, opgericht op 12 november 1943, was een met jachtgeweren bewapend korps van NSB – leden met politiebevoegdheden. Vanwege die jachtgeweren kregen ze de bijnaam ‘Jan Hagel’. Wegens het toegenomen aantal aanslagen op NSB’ers wilde Mussert hiermee zijn leden beschermen. In de praktijk werd het echter vooral ingezet voor het opsporen van illegale activiteiten, verzetsmensen en onderduikers. Na Dolle Dinsdag viel de Landwacht direct onder Rauter als Höherer SS- und Polizeiführer. Vanwege de door hen uitgeoefende terreur (onder andere diefstal, roof, afpersing, mishandeling, marteling en moord) waren de Landwachters zeer gehaat.
Pieter Veltman
Pieter Veltman was een zoon van schipper Klaas Veltman uit Dronryp. Op 20 mei 1944 schoot Jacob van Althuis, commandant van de Landwacht in zijn woonplaats Schingen, Veltman met zijn dubbelloops jachtgeweer van dichtbij een lading hagel in de rechteroksel. Van Althuis was met enkele collega's op pad, onder meer om persoonsbewijzen te controleren en zwarthandel op het spoor te komen. Tegen middernacht zagen zij op de weg bij Dronryp in een werkplaats nog licht branden. Toen zij die richting uit gingen, kwamen zij Pieter Veltman tegen die, terwijl het al spertijd was, terugkwam van een bezoek aan zijn meisje. Begrijpelijkerwijs voelde hij weinig voor contact met de landwachten en maakte rechtsomkeert. 'Halt, landwacht' werd hem een paar keer toegeschreeuwd. Veltman werd ingesloten en bleef staan. Hij moest zijn handen omhoog steken. Blijkbaar deed hij dat niet snel genoeg, want er klonk een schot. Het slachtoffer is vervolgens ernstig gewond overgebracht naar het Bonifatiushospitaal in Leeuwarden. Bij de wond trad infectie op, waardoor amputatie van de arm nodig was. Deze medische ingreep mocht evenwel niet baten. Zes dagen na het incident bezweek Veltman aan zijn verwondingen.
Het Openbaar Ministerie eiste in oktober 1947 een gevangenisstraf van tien jaar tegen Jacob van Althuis. Twee weken later volgde een veroordeling tot acht jaar. Over Van Althuis werd niet alleen negatief geoordeeld. De Heerenveensche Koerier in het rechtbankverslag: 'De manier waarop deze Landwacht in zijn woonplaats is opgetreden steekt over het algemeen genomen zeer gunstig af bij hetgeen men anders over die gedragingen te horen krijgt. Van Althuis verstrekte bijvoorbeeld wel melk aan melkhalers en van terreur en mensen ophalen is nooit sprake geweest.' Van Althuis overleed op 27 juni 1948 in kamp Westerbork.
Bron: Jack Kooistra, wo2slachtoffers.nl
Afbeelding : Pieter Veltman
Colofon
Jack Kooistra, wo2slachtoffers.nl
